Kongo Demokratik Cumhuriyeti niçin çocuk olmak için en fena ülke?

2022’de UNICEF ülkede küçüklere karşı 3400 “ağır ihlal” durumu tespit etti. Bunlar içinde 1600 çocuğun silahlı gruplara iştirak etmesi, 700’ünün çatışmada ölmesi ve minimum 290 cinsel sertlik vakası bulunuyor.

Bu yıl içinde ülkede bir milyonu aşkın insan göç etti. Yerlerinden edilen insan sayısı 6 milyonu aştı.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde çatışmalar ortalama 30 yıl ilkin başladı. Çatışmalarda 6 milyondan fazla şahıs yaşamını yitirdi.

Geçen yıl ülkenin doğusunda sertlik tırmandı. Birleşmiş Milletler sulh gücünün varlığına karşın, güvenlik güçleri 100’den fazla silahlı grupla çatışmaya girdi.

M23 adlı isyancı grup Şubat ayından beri ülkede denetim alanını genişletiyor.

Bu grup, ülkede yaşayan Tutsi azınlığın çıkarlarını Hutu milislere karşı koruduğunu iddia ediyor. Yetkililer de Ruanda’yı, Tutsileri desteklemekle suçluyor.

Sertlik yüzünden köylerini terk eden insanoğlu kamplarda toplanıyor. Gupta’nın ziyaret etmiş olduğu Rhoe Kampı, ülkenin kuzeydoğusundaki İturi bölgesinin başkenti Bunia civarlarında.

Burada BM sulh gücünün olması birçok kız çocuğunu korumaya yetmiyor.

16 yaşındaki Sylvia’nın (adı değiştirildi) saldırı sonucu dünyaya gelen 10 aylık bir bebeği var.

Kalmış olduğu yere su taşırken kampta saldırıya uğradığını söyleyen Sylvia, “Güneş battıktan sonraydı. Saldırganı bilmiyorum. Fazlaca karanlıktı” diye konu alıyor.

Olayın peşinden birçok insan çevresinde toplansa da kimse yardım etmemiş. Tecavüzcüsünün hala kampta serbestçe dolaştığını düşünüyor:

“Öfkeliyim ve korkuyorum. Tüm gençler güvenliklerinden endişeli.”

Sylvia, üç senelik bir aradan sonrasında, rehabilitasyon sürecinin bir parçası olarak okula geri dönmüş.

“Ben okuldayken annem bebeğime bakıyor. Eve gittiğimde de ona ben bakıyorum” diyor.

Barınağı bambu çubuklardan yapılmış ve çamurla sıvanmış; üstüne de branda çekilmiş. Elektrik yok. Kalmış olduğu yerde ortalama 50 kişiye bir wc düşüyor.

“Hava karardıktan sonrasında kamp güvenli değil. Kafi yiyecek de yok” diye devam ediyor Sylvia ve ekliyor:

“Babam yok, annemleyim. Ailemizi koruyacak bir adam yok. Hava karardıktan sonrasında su almak için barınaktan ayrılmak kızlar için tehlikeli olabiliyor.”

Sylvia, çocuğunu reddetmemesi için bir süre destek almış. Anası Georgina 40 yaşlarında ve başkalarına ev işleri yaparak para kazanıyor.

“Anası (Sylvia) için bebeğe bakmak oldukca zor. O daha çocuk” diyor Georgina.

Sylvia ve anası üç yıl ilkin militanların kuşattığı yakınlardaki bir köyden göç etmek zorunda kalmışlar. Evlerine ne süre döneceklerini bilmiyorlar.

“Kızım sık sık sinirleniyor. Devamlı saldırıyı düşünüyor” diyor Georgina.

Okul müdürü Lonu Bauojo Innocent, Sylvia’yı derslere iştirak etmesi için teşvik etmiş. “Burada onun benzer biçimde pek oldukca şahıs var. Fazlaca parlak zeka ve okula gitmesi düzgüsel hayata dönmesine destek olacak” diyor.

Birçok kız evladı hava karardıktan sonrasında suya giderken tecavüze uğradığından, riski azaltmak için kampın içine yeni su depoları yerleştirilmiş. Bayanlar da daha güvenli olur diye gruplar halinde suya gidiyor.

Sadece genel atmosfer zor. Kampın içinde cinsel sertliği önleyecek ya da soruşturacak polis yok.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti hükümeti de kampı sakınan BM sulh gücü askerlerinden yıl sonuna kadar ayrılmalarını istedi. İnsanları şiddetten korumadaki başarısızlığı sebebiyle BM misyonuna karşı hiddet var.

Gupta, ev sahibi ülkenin güvenliği bir halde sağlayacağını umuyor.

Saldırı, dünyanın dört tarafındaki sığınmacı kamplarında karşılaşılan küresel bir mesele.

Gupta’ya nazaran, “Tecavüzlerin artıp artmadığını söylemek zor fakat bazı kamplarda cinsel şiddetin arttığı dönemler oluyor. Burada durumun vahim bulunduğunu biliyoruz, kesinlikle artıyor.”

Bu, mağdurlar için itimat verici bir bildiri değil fakat minik de olsa bir ümit ışığı var.

Sylvia, kampın derhal haricinde yeni inşa edilmiş bir okula gidiyor. Şu anda üç dersliği var ve dört sınıf daha yapım aşamasında. “Fazlaca şey öğreniyorum. Ek olarak okulda dostlarımla beraber olduğum için kendimi mutlu hissediyorum” diyor.