[ad_1]
Kaynak, Getty Images
Polonya, tahıl anlaşmazlığı sebebiyle Ukrayna’ya tabanca yardımını durduracağını deklare etti. Oysa Polonya, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Kiev yönetiminin en sadık destekçilerinden biriydi.
Polonya-Ukrayna ilişkileri tahıl ihracatı problemi sebebiyle büyük bir engelle karşılaştı.
İki ülke liderleri dünya kamuoyu önünde Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi’ne ziyaretlerini, birbirlerine istila etmek için kullandı.
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda gazetecilerle konuşurken, Ukrayna’nın dış yardım için ne kadar minnettar bulunduğunu sorguladı ve ülkeyi boğulan bir insana benzetti.
Duda, “Boğulan bir şahıs oldukça tehlikelidir bundan dolayı sizi en derinlere çekebilir. Kurtarıcıyı kolayca boğabilir” dedi.
Birkaç saat sonrasında Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy Polonya’ya cevap verdi. karşılık verdi. Zelenskiy, Avrupa’daki bazı arkadaşlarının “siyasal bir tiyatroda tahıldan bir gerilim filmi çevirerek” dayanışma gösterisi sergilemelerinin kaygı verici bulunduğunu söylemiş oldu.
Varşova yönetimi, Zelenskiy’i kınadı ve komşusuna tabanca tedarikini durduracağını duyurdu. Bu karar, Ukrayna açısından muharebede potansiyel olarak büyük sonuçlar doğurabilir.
Tahıl anlaşmazlığını tetikleyen neydi?
Ukrayna büyük bir tahıl üreticisi. Rusya’nın işgaliyle süregelen Ukrayna savaşı ise Karadeniz’de ihracat yollarının büyük seviyede kesilmesi sebebiyle dünya genelinde tahıl sorununa yol açtı.
Bazı analistler Polonya’nın kararını ülkede yaklaşan seçimlere bağlıyor, kararın siyasal nedenlerle alındığını söylüyor.
Ukrayna’nın tahıl ürünleri için alternatif kara yolları bulmak zorunda kalması ise büyük miktarlarda tahılın Orta Avrupa’ya ulaşmasına ve bölge vatanlarında tahıl fiyatlarının düşmesine niçin oldu.
Avrupa Birliği (AB), mahalli çiftçileri korumak için, beş ülkeye (Bulgaristan, Macaristan, Polonya, Romanya ve Slovakya) tahıl ithalatını geçici olarak yasakladı.
AB, 15 Eylül’de nihayetlenen yasağı uzatmamayı tercih etti. Sadece Macaristan, Slovakya ve Polonya yasağı sürdürdü.
Ukrayna, bunun internasyonal yükümlülüklerin ihlali bulunduğunu söyleyerek mevzuyu Dünya Tecim Örgütü’ne (DTÖ) götürdü. Sadece Polonya yasağın devam edeceğini deklare etti.
AB’nin yürütme organı Avrupa Komisyonu, birlik üyesi ülkeler için daha geniş kapsamlı tecim politikasına karar vermenin üye ülkelerin sorumluluğunda olmadığını söylüyor. Polonya’da 15 Ekim’de yapılacak seçimler öncesi iktidardaki Hukuk ve Hakkaniyet Partisi ise ülkenin çiftçilerini savunur görünmek istiyor ve söylemini sertleştiriyor.
Kaynak, Getty Images
Ukrayna Tahıl Anlaşması ne öngörüyordu?
Rusya, 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal ettiğinde, birliği ülkenin Karadeniz’deki limanlarını ablukaya aldı, ihracat için bekleyen 20 milyon ton tahıl limanlarda kaldı.
Bu durum, dünyada besin fiyatlarının hızla artmasına yükselmesine niçin oldu ve Ukrayna’dan mühim oranda besin ithal eden Orta Doğu ve Afrika vatanlarında kıtlık tehlikesi yarattı.
Temmuz 2022’de Rusya ile Ukrayna içinde – Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in (BM) arabuluculuğunda – anlaşmaya varıldı. Antak kalma, kargo gemilerinin Karadeniz’deki bir koridor süresince hareket edebilmelerine olanak sağlıyordu.
Ukrayna limanları arasındaki koridor, 310 deniz mili uzunluğunda ve 3 deniz mili genişliğindeydi.
Antak kalma, Ukrayna’nın ortalama 33 milyon ton tahıl ihraç etmesine destek oldu. BM Besin ve Ziraat Örgütü’ne nazaran böylece küresel besin tutarları ortalama yüzde 20 düştü.
Sadece Rusya anlaşmadan çekildi. BM Besin Fiyat Endeksi’ne nazaran dünyada tahıl tutarları Moskova’nın sonucu sonrası tekrardan arttı.
Rusya boşluğu doldurabileceğini söylüyor. Temmuz ayında Afrikalı liderlerle görüşen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, önümüzdeki dört ay süresince minimum altı Afrika ülkesine (Burkina Faso, Orta Afrika Cumhuriyeti, Eritre, Mali, Somali ve Zimbabve) parasız tahıl gönderme sözü verdi.
Putin, ay başlangıcında, parasız tahıl ihracatının “birkaç hafta içinde” başlayacağını söylemiş oldu.
Kaynak, Getty Images
Ukrayna’ya hangi silahlar gönderiliyor?
Hem Polonya hem de Ukrayna, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının arkasından Sovyet döneminden kalma geniş bir tabanca stoğunu devraldı.
Ukrayna, Soğuk Cenk döneminden kalma silahlarından memnundu. Zira oldukça uzun süredir bu silahları kullanıyordu. Eski silahlarını Ukrayna’ya affetmek ve Batı’dan almış olduğu yeni silahlarını stoklamak da Polonya’yı aynı derecede memnun ediyordu.
Sadece Ukrayna’ya meydana getirilen tabanca yardımı sonrası, Polonya’nın askeri teçhizatı ortalama üçte bir oranında tükendi. Polonya, Ukrayna’ya Sovyet döneminden kala 320 tank ve 14 MiG-29 cenk uçağı gönderdi. Tahıl anlaşmazlığı ise gelecekte tabanca teslimatını şüpheye düşürdü.
Polonya Hükümet Sözcüsü Piotr Müller, Ukrayna ile imzalanan anlaşmalar uyarınca, bu ülkeye bir tek evvel kararlaştırılan cephane ve silahların gönderileceğini söylemiş oldu.
Polonya tabanca şirketi PGZ’nin bu şartlarda Ukrayna’ya gelecek aylarda ortalama 60 tane Krab topçu silahı göndermesi planlanıyor.
Ukrayna’ya hangi ülkeler tabanca yardımı yapıyor?
ABD, Ukrayna’nın silahlandırılmasına öncülük ediyor. Washington şu ana kadar Kiev’e ortalama 46 milyar dolar değerinde tabanca gönderdi.
ABD’nin Ukrayna’ya gönderilmiş olduğu silahlar içinde tanklar, topçu silahları ve roketatarlar da var. Amerikan yönetimi ek olarak Batılı müttefiklerin Ukrayna’ya ABD yapımı F-16 cenk uçakları tedarik etmesine izin verdi ve Ukraynalı pilotları jetleri kullanma mevzusunda eğiterek gelişmiş cenk uçaklarının Kiev’e teslimini destekleyeceğini söylemiş oldu.
Şu ana kadar Ukrayna’ya ABD’den sonrasında en fazla tabanca gönderen ülkeler Almanya, İngiltere, Norveç ve Danimarka. Polonya ise bu listede altıncı sırada.
Polonya, kendisini Rusya’ya karşı korumak için çaba sarfeden Ukrayna’ya ortalama 3,3 milyar dolar değerinde askeri yardım gönderdi.
Varşova yönetimi Ukrayna’ya Leopard 2 muharebe tankları göndermiş ve Almanya’yı da aynı sonucu alması için teşvik etmişti. Polonya daha ilkin ek olarak Ukrayna’ya cenk uçakları gönderme sözü de vermişti.
Polonya’da 1,5 milyondan fazla Ukraynalı sığınmacı yaşıyor.
[ad_2]
İyi Haber